Aan het begin van het jaar en ook nu weer aan het eind van het schooljaar was ik op bezoek bij het Kaj Munk College in Hoofddorp. Samen met Rinia Garib, die daar Duits geeft, hebben wij de scholieren 5 en 6 vwo bekend gemaakt met de Drillingsberichte-werkschriften. Deze werkschriften, die leraren gratis bij het Radboud Pre-University College kunnen bestellen, zijn ontwikkeld onder leiding van Paul Sars en Sabine Jentges met als doel het leren van de taal Duits extra betekenisvol te maken (content integrated language learning). Door het maken van de opdrachten leren de scholieren namelijk nieuwe woorden, verschillende manieren om teksten te lezen, het luisteren naar gesproken taal, en het schrijven van korte statements en brieven, maar ook komen ze het verhaal van de familie Oestreicher te weten. En dat is waarschijnlijk het belangrijkste aan de Drillingsberichte. Deze familie moest namelijk in april 1938 vanuit Tsjechoslowakije naar Nederland vluchten omdat zij Joods waren.
De Drillingsberichte focussen op het dagelijkse leven van de kinderen, zoals spelen, huiswerk maken, Sinterklaas vieren en soms heel ingewikkelde vragen stellen. Ook de werkschriften moedigen het stellen van vragen aan. Deze vragen zijn zodanig geformuleerd dat ze de verbeeldingskracht van de scholieren aanspreken: Hoe was het leven in Nederland voor de familie? Welke moeilijkheden kwamen ze tegen? Hoe is het leven van vluchtelingen tegenwoordig? Waar zou jij naartoe vluchten in geval van nood?
De scholieren waren geboeid door deze vragen en stelden allerlei zaken voor wat hun keuze zou kunnen beïnvloeden, zoals het spreken van de taal, familiaire betrekkingen enzovoort. Sommige scholieren vertelden ook van familieleden, die in welke context dan ook, een vluchtervaring of oorlogservaring hebben gehad.
Aan het eind van de les zagen de scholieren nog een filmpje waarin Helly Oestreicher, de nog levende ‘Drilling’, iets over de betekenis van de brieven zegt. Op dat moment begrepen de meeste scholieren dat dit verhaal echt waar is.
Dr. Claudia Daiber
Docente Duitse taal en cultuur
Radboud Universiteit
Enkele reacties van leerlingen:
‘Erg zinvol, veel geleerd.’
‘Dit was een goede manier om te oefenen voor de kijk- en luistertoets.’
‘We hebben veel geleerd over de Drillingsberichte en de familie. De les in januari ging meer in op de opgaven in het boekje, terwijl we in mei veel spreekvaardigheid deden. Ik ben na de les veel gaan nadenken over de verhoudingen binnen gezinnen. De lessen zijn erg zinvol.’
‘Gedurende de les hadden we het over een soort dagboek dat een vader over zijn familie heeft geschreven. Ik vond het best ontroerend en lief waarom de vader het boek had gemaakt. Ergens zag ik een vergelijkenis met het verhaal van Anne Frank.’
‘Ik was alleen bij de eerste gastles maar ik heb mij tijdens de les zeer goed vermaakt. Het was even leuk, anders en origineel ten opzichte van een reguliere Duits les. Ik vond het leuk.’
‘Ik heb best veel geleerd over de geschiedenis van Duitsland. Ook vond ik het handig voor de algemene ontwikkeling. Ik vond het leuk dat de vrouw de klas veel betrok. Ik vond het zeer zinvol. Wel vind ik dat het eerder gegeven kon worden, bijvoorbeeld in de 3de of 4de klas.’
‘Ik was er bij beide lessen niet bij. Ik heb wel meerdere keren gehoord dat het leuk was. Ik heb gehoord dat het over de oorlog ging. Ik vind het jammer dat ik er niet bij aanwezig kon zijn.’
‘Ik heb veel nieuwe informatie gekregen over de oorlog en de Drillingsberichte. Ik vind dat het zinvol was en ook vond ik het een goede afwisseling, dus ik vond het erg interessant en een leuke ervaring.’
‘Ik heb veel nieuwe Duitse woorden geleerd.’
‘Er wordt verteld over hoe het is om in de oorlog te zitten. Het boekje vond ik wel cool, er was veel te doen. Het helpt met het lezen van Duits.’
‘Het heeft mij laten nadenken over de jaren 30/40. Ik had ook graag een brief willen lezen.’
Voor wie meer wil lezen:
https://www.ru.nl/onderzoek/onderzoeksprojecten/drillingsberichte
